Netwerk Duurzaamheid & Innovatie: interview Pieter van Dijk,D+B architecten

Duurzaamheid & Innovatie (D&I) blijft een belangrijk aandachtspunt in de (restauratie)bouw; een interview met Pieter van Dijk, van D+B architecten. Omdat het kennisnetwerk D&I van GRC en MWG niet fysiek bij elkaar kan komen, belichten we de komende tijd een aantal voorbeelden ‘op papier’. Zo houden we contact en kunnen we kennis blijven delen.

D+B architecten

We spreken Pieter van Dijk, compagnon bij D+B architecten in Ede. Het 50 jaar oude bureau legt zich veelal toe op bio-ecologisch bouwen. Dat is gestoeld op vier pijlers: materialen, energie, water en ruimte. Bio-ecologisch bouwen bekijkt deze vier thema’s zowel vanuit milieu- als vanuit gezondheidsstandpunt. Het bureau heeft er bewust voor gekozen klein te blijven om dichtbij de ontwerpen te blijven. Naast nieuwbouw voeren zij ook restauratieprojecten uit. Van Dijk is sinds kort lid van ons kennisnetwerk D&I en het kernteam. “Ik vind het belangrijk om kennis te delen en ook van anderen te leren,” zegt hij. “Werken met gelijkgestemden is makkelijk en plezierig. Ik wil graag van toegevoegde waarde zijn en hoop mijn kennis te kunnen inbrengen.

Van monumentale boswachterswoning naar vakantiewoning

Geldersch Landschap & Kasteelen wilde een rijksmonumentale boswachterswoning, in het Schaffelaarse bos bij Barneveld, verbouwen tot duurzame vakantiewoning. “We hebben een voorstel gemaakt om ruimtes anders in te delen en de voor- en achterzijde van het huis met elkaar te verbinden,” legt Van Dijk uit. “Daardoor is het heel open en licht geworden”.

Isolatie en energiegebruik.

De uitdaging was om dit rijksmonument duurzaam te verbouwen en restaureren. Je moet dan bouwhistorische aspecten verbinden met duurzame keuzes. Van Dijk: “Ik vind dat je ook in een rijksmonument best mag vernieuwen. Door de tijd heen heeft het veranderingen ondergaan. Dat mag nu dus ook, met inachtneming van, en respect voor, historische elementen. Je moet wel altijd goed kunnen verantwoorden, waarom je bepaalde ingrepen doet. Mooi alleen is niet genoeg. We hebben een energiescan laten maken. Daaruit bleek dat we, binnen de monumentale voorwaarden, een labelstap van G naar A konden maken. Voor het installatietechnisch deel hebben we gekozen voor een pellet-ketel (met goede pellets uit België, die van echt afvalhout zijn) en 10 pv-panelen voor het opwekken van elektriciteit. Deze zijn achter een aantal Rhododendrons geplaatst en onzichtbaar, zowel vanaf de woning als de paden in het bos. Voor de isolatie gebruikten we houtvezel-isolatieplaten en OGB platen. OGB is zeer damp-open, wordt gemaakt van emissie-vrij resthout met milieuvriendelijke verlijming. Als je natuurlijke isolatiematerialen gebruikt, dan heb je vaak geen folies nodig. Dat vinden wij beter passen bij een monument.  Onze ervaring is dat de monumentencommissie dit ook zo ziet.

Kleuren en inrichting

“We hebben ook een kleurenonderzoek gedaan om de originele kleuren te achterhalen. Deze hebben we gebruikt voor de binnenkozijnen, de balken en de vloerdelen van het plafond. Zo is, ondanks de grondige verbouwing, de historie niet verloren gegaan. Het uitvoerend werk deed aannemersbedrijf de Vries uit Hummelo,” vertelt Van Dijk. “En Houtwerk Hattem heeft mooie houten meubels gemaakt. Het project is in april 2020 gereedgekomen en nu als vakantiewoning te huur.”

Wat zou je anderen willen meegeven, als zij zo’n soort project moeten uitvoeren?

Van Dijk: “Het is van belang om altijd eerst goed (bouwhistorisch) onderzoek te doen en je af te vragen wat je met het gebouw wilt doen. Dit kan dan als leidraad dienen voor de veranderingen. Daarnaast moet je weten wat, technisch, functioneel en historisch/monumentaal, van belang is in dit monument. Tijdens de uitvoering moet je je steeds blijven afvragen of je eigenlijke plan nog wel goed is en, als dat niet het geval is, moet je het durven aan te passen. Hierbij is het belangrijk om naar alle betrokkenen te luisteren. Het succes van een project staat of valt met een goede samenwerking tussen alle betrokken partijen.”

Zie hier een aantal foto’s van de verbouwing en het resultaat.